nashville | de paskamer

En dat was oktober. Een maand vol tentamens, repetities in de avonden; ik speelde mee in een toneelstuk. Theater vormde de brug tussen ‘net gewend’ en ‘bijna weer terug’.

Wanneer woorden je wapen zijn, is het een vreemde ervaring om met je mond vol tanden te staan. Het gebeurde nogal eens, de afgelopen maanden. Me verstaanbaar maken is eenvoudig genoeg – het gebabbel van alledag vraagt niet al te veel van me. Toch voel ik me regelmatig beperkt door de taal. Ik gebruik nou eenmaal graag woorden als ‘bewonderenswaardig’ of ‘gewaarwording’. In het Engels rolt zoiets niet zomaar mijn mond uit.

Daarnaast heb ik simpelweg meer tijd nodig om mijn gedachten te vertalen. In de tweede week hier stelde een professor me een vraag op naam. Ik schrok enorm – het was alsof ik in een paskamer stond en opeens het gordijn werd opengedaan. ‘Ik ben nog niet klaar!’ wilde ik roepen. ‘Ik ben nog niet in staat iets zinnigs te fabriceren dat jij kan verstaan.’

Het lijkt eenvoudiger om een script te hebben dat de tekst voor je bepaalt. Dat bleek toch niet waar.

Bepaalde woorden voelen raar in mijn mond. Dik, papperig. Het Engels bevindt zich vooraan, bij mijn lippen, op het puntje van mijn tong. Het is alsof de spieren daar nog niet ver genoeg ontwikkeld zijn om bepaalde geluiden te produceren. Het zit hem in de schakelingen: van de ‘d’ naar de ‘th, van ‘sci’ naar ‘ti’.

En soms weet ik het gewoon niet. Abrasive, regal, conscientious – moest ik even opzoeken. Of ik vraag het.

‘In this scene I use the word ‘splendiferous’. What does that mean?’

‘Oh, nothing, actually. We made that up.’

Zoals elk woord ooit is bedacht, natuurlijk. Deze week werd het me duidelijk dat iedere taal in feite slechts een verzameling geluiden is. De eerste voorstelling stond op het punt te beginnen. In de kleedkamer stuurde ik nog een berichtje naar een vriend van thuis. Vervolgens wilde ik iets vragen aan mijn medespelers.

‘Hoe laat moeten we eigenlijk beneden zijn?’

Ik sloeg mijn hand voor mijn mond in een poging het gordijn van de paskamer te sluiten, maar het was al te laat. Katie, Katie en Grace keken me verbaasd aan en barstten in lachen uit.

Humor in een tweede taal kan lastig zijn. Maar als het niet werkt om een grap te vertalen, kan je hem dus ook gewoon in het Nederlands maken.

#280 PASS

IMG_3778

Een eindeloos voortdurende speech. Rozen. Trotse kandidaten, maar vooral trotse ouders. Die opspringen als de naam van hun kind word genoemd, al dan niet naar voren rennen en er hevig op los flitsen wanneer de handtekening op het diploma wordt gezet. Naast het watermerk, boven het hologram en onder de signatuur van de Duchess of Cambridge. Of wie het ook mocht zijn.

Het was een hoop officiëligheid, voor vier woorden. Vier woorden die ik eigenlijk al een paar maanden wist, toen ik te horen kreeg dat ik geslaagd was voor mijn First Certificate in English. Maar nu pas stonden ze zwart op wit, dik gedrukt en in hoofdletters: PASS AT GRADE A. Dus die is binnen.

#160 UNDER EXAM CONDITIONS

IMG_2368

Het was vroeg, maar toch ook rumoerig toen we de zaal in schuifelden. Tafels waren met militaire precisie in rijen gezet, op alfabet waren we ergens geplaatst. De examinator verhief zijn stem.  ‘You are now under exam conditions.’

Wat hield dat in? Dat je je klep moest houden, ten eerste. Dat je enkel een potlood en een gum bij je mocht hebben, en een waterflesje zonder etiket, want daar zou je natuurlijk zomaar wat Engelse woordjes op geschreven kunnen hebben. Dat je ID op de hoek van je tafel moest liggen, zodat ze konden checken of je wel was wie je beweerde te zijn. Het betekende een hoop plechtig gedoe over op welk moment precies je je booklet mocht openen, wanneer je de ruimte wel mocht verlaten en wanneer niet, op welk blaadje je wel mocht krabbelen in de kantlijn en op welke niet. Wat het voornamelijk betekende, was dat ik de hele dag testen moest maken, in de hoop op het halen van mijn FCE, First Certificate in English. 

We zaten in een zaal met zo’n honderd mensen. Er waren mijn klasgenoten, er waren leerlingen van andere scholen. Er was het meisje dat vroeg of je een gum mocht gebruiken. Er was de jongen die, nog voordat de test begonnen was, een vraag stelde over een van de laatste opgaven. Omdat het bij elk van de vier testen zo ging, vermoedde ik dat hij gewoon graag wilde laten zien dat hij heel slim was. Ik vond hem vooral heel irritant. Maar dit geheel terzijde.

Er was een enkele volwassene, ietwat verloren tussen al die pubers. Er was onze examinator, die zich af en toe zichtbaar ergerde aan al die pubers. En dan was er nog een meisje genaamd Milou, die dacht dat ze inmiddels wel wist hoe het allemaal zat en daardoor het formulier dat ze moest invullen niet echt meer las. Waardoor ze allerlei dingen in verkeerde vakjes invulde.

Ehm,’ begon ik, toen de examinator naast mijn tafeltje stond, nadat ik mijn hand had opgestoken. ‘I kind of messed it up.’ 

Okay, so who else has switched something up on their answer sheet? Raise your hand.’

Ik hield halfslachtig mijn arm omhoog.

‘Raise them high!’

Ik was vrijwel de enige en was op dat moment graag eventjes door de grond gezakt.

Maar voor de rest ging het allemaal goed.