Vandaag ga ik (eindelijk) uitleggen waar ik nou eigenlijk mee bezig ben. Dat ene project waar ik het zo druk mee heb, waar ik steeds naar refereer, om er vervolgens niets over te vertellen. Dat ga ik nu dus wel doen – of in ieder geval een poging tot.
Om bij het begin te beginnen
In de zesde klas van het VWO moet iedere leerling een profielwerkstuk maken. Dit is een onderzoek waar je minstens tachtig uur tijd in moet steken. Je kiest een vak, kiest een onderwerp en stelt dan al het werk uit tot de kerstvakantie. Die twee weken sluit je jezelf op in je kamer en probeer je tachtig uur werk in tien uur tijd te stoppen. Dat lukt soms wel, soms niet.
De onderwerpen die gekozen worden zijn uiteenlopend. Sommigen doen een onderzoek zoals ik me dat voorstel: met reageerbuizen en witte labjassen in een practicumlokaal. Maar voor geschiedenis kan je bijvoorbeeld ook literatuuronderzoek doen en schrijven over de theologische verschillen tussen Luther en Calvijn, vanuit een historisch oogpunt. Om maar een zijstraat te noemen.
Tot zover de algemene profielwerkstukpraat.
Niet te stoppen
De oplettende lezer heeft waarschijnlijk al opgemerkt dat ik nog niet in de zesde klas zit. Met een docent tekenen op school heb ik al een tijd geleden afgesproken dat ik mijn profielwerkstuk bij hem zou gaan maken. Begin dit schooljaar vroeg hij me of ik een idee had wat ik wilde gaan doen. Toen begonnen er allerlei radartjes te draaien. Ik kreeg allerlei ideeën en was eigenlijk niet meer te stoppen. Er was ook niemand die dat probeerde, overigens. Dus besloot ik maar gewoon te beginnen.
Ik wilde iets met film, dat was duidelijk. Maar het moest natuurlijk ook ergens over gaan. Al snel dacht ik aan filosofie, aangezien dat het vak is dat ik het allerleukst vind. En na veel denken, schrijven en schrappen, formuleerde ik de vraag waar ik een antwoord op wilde gaan zoeken: wat maakt ons tot wie we zijn?
Hoe ik dit alles (niet echt) organiseer
Ik ben afwisselend van voren naar achteren en van achteren naar voren aan het werken. Dat klinkt ingewikkelder dan het is. Onder ‘voren’ versta ik het uitschrijven van de theorie die ik zelf bedacht heb, waarin ik een antwoord op mijn vraag probeer te formuleren.
Onder ‘achteren’ versta ik het bedenken, filmen en monteren van beelden. In sommige gevallen heb ik nog geen idee waar ik die eigenlijk voor ga gebruiken. Snappen jullie inmiddels wat ik bedoel met ‘wazig gedoe’?
Zaak is nu om deze beelden (die op zich mooi zijn, maar nog weinig betekenis hebben) en mijn verhaal (dat op zich duidelijk is, maar wel erg theoretisch) samen te voegen tot een geheel. Zoals ik eerder al zei: er beginnen wat stukjes op z’n plek te vallen. Maar het eindresultaat laat nog wel even op zich wachten.
Waarom dit zo leuk is
Ten eerste: ik vind het echt mega interessant. Het zit in mij om overal vraagtekens bij te plaatsen en dat kan ik nu naar hartelust doen. Neem als voorbeeld een vraag die ik mezelf aan het begin van dit project stelde: is het mogelijk om categorieën op te stellen die, wanneer je invult hoe ze er voor jou uitzien, laten zien wie je bent? Je zou kunnen denken aan je drijfveren, uiterlijk, beroep en smaak. Er zijn er natuurlijk nog veel meer te noemen, maar voor dit voorbeeld neem ik deze vier.
Stel je voor dat je ontslagen wordt en geen gelijke baan meer kunt krijgen. Je beroep verandert dan door de beslissing van een ander. En wanneer je zegt dat je beroep (deels) laat zien wie je bent, kan ‘wie je bent’ blijkbaar veranderen door een keuze die een ander gemaakt heeft. Wil dit dan zeggen dan anderen kunnen bepalen wie je bent? Of dat je beroep eigenlijk niets zegt over wie je bent? Of misschien is ‘wie je bent’ alleen maar een momentopname, omdat een persoon te veranderlijk is om te kunnen definiëren. Maar hoe lang duurt dat moment dan, en wanneer verander je van het ene in het ander? En word je dan echt een ander persoon?
Whaa, zo veel vragen! Daar word ik enthousiast van, ik kan er niets aan doen. De filosofienerd in mij neemt het over.
(Ik bedenk ook antwoorden, hoor, don’t worry. Maar dat komt later.)
Het is ook een onderwerp dat erg speelt in mijn eigen leven. Nu ik bezig ben met mijn studiekeuze, zijn ‘Wie ben ik?’ en vooral ‘Wie wil ik zijn?’, vragen die regelmatig passeren.
Diepgaande gesprekken
En verder: alles is mogelijk. Er is geen opdracht of richtlijn, niemand die zegt hoe ik het moet doen. Ik kies het verhaal dat ik wil vertellen en op welke manier ik dat wil doen.
Dat wil niet zeggen dat ik het daadwerkelijk alleen doe. In tegendeel, zelfs. Om erachter te komen wat de mens tot mens maakt, leek het mij belangrijk om van een hoop mensen te horen hoe zij daarover denken. Ik vraag het aan mijn vriendinnen en klasgenoten, houd diepgaande gesprekken met mijn moeder, met docenten op school, met mijn broer, met… Met wie niet, eigenlijk. Doordat het project zo breed is, zijn al die gesprekken verschillend van insteek. Het gaat van biologisch tot filosofisch, van psychologisch tot artistiek. En uiteindelijk mag ik dan weer kiezen welke van deze benaderingen ik ga gebruiken.
Zo, nu zijn jullie ietsjes wijzer. Ik denk dat ik mijn theorie hier in stukjes met jullie ga delen, misschien samen met stills uit de film (die stiekem ook al een paar in deze post zitten). Als een soort behind the scenes.
Ten slotte: ik ben benieuwd naar ieders mening hierover. Het praten met allerlei verschillende mensen vind ik één van de leukste dingen van dit project en ervaar ik als heel nuttig en inspirerend. Heb je een idee, suggestie, kritische vraag of iets anders waarvan je denkt dat het iets toevoegt aan dit project, dan hoor ik het heel graag. Stuur dan even een mailtje naar contact@picturethisbymilou.com.
De kunst van 