‘Verbind de punten.’ Dat was de opdracht die ik en mijn klasgenootjes laatst kregen. Van een oud-hoogleraar aan de TU kregen wij een lesje ‘Out of the box’ denken. Super interessant was het, alleen die meneer zelf al. Hij was zeker voorbij pensioenleeftijd, had nog zo’n 5 haren op zijn hoofd en bezat het vermogen om alles wat hij zei heel boeiend te laten klinken. En dat was het ook daadwerkelijk. Wat ik ervan heb geleerd? Soms moet je dingen erg letterlijk nemen, soms juist helemaal niet. Het kan handig zijn om in de tegenovergestelde richting te denken dan waar je heen wilt. En soms is het van belang om te lezen wat er níét staat.
Terug naar die opdracht. Het leek niet zo moeilijk. Negen punten, geschikt in een vierkant. Met vijf lijnen waren ze zo verbonden. Met vier lijnen was het ook mogelijk, hoorden we van de professor. ‘Nu moet je out of the box gaan denken.’ Opeens begreep ik dat ik dat nu erg letterlijk moest nemen. ‘En nu met drie lijnen.’ Daar hield het voor mij een beetje op.
(Dus voor de mensen die wel van een uitdaging houden: pak je kans, voordat je verder leest en ik alles ga verklappen…)
Maar het bleek wel te kunnen, als je ging zoeken naar de dingen die niet vermeld werden in de opdracht. Zoals daar zijn: de lijnen moeten horizontaal of verticaal zijn. De lijnen moeten door het midden van de punten gaan. Daar is nooit iets over gezegd. Maar veel mensen zijn het nou eenmaal gewend om binnen de lijntjes te kleuren en rechte strepen te trekken. (Ja dan heb ik het ook over mezelf, inderdaad.) Dat gebeurt automatisch, en je denkt niet meer aan de andere opties buiten je vertrouwde doosje.
Goed, drie lijnen. Prima. Maar daar hield het niet op. ‘Zoals jullie weten vanuit de tweede klas, kruisen twee parallele lijnen zich in het oneindige.’ Voor mij kwam dat als een verassing. Ik denk dat ik die dag net ziek was. ‘Ook op die manier zou je dus met drie lijnen alle puntjes kunnen verbinden.’ Daar moest ik even hard over nadenken. ‘Out of the box’ denken is één ding, maar uit het universum, naar het oneindige en weer terug… Dat ging me wel erg ver. Maar het maakt wel iets duidelijk. Er zijn eigenlijk altijd meer oplossingen dan je zou verwachten. Want natuurlijk waren we er met deze theorie nog stééds niet. ‘Wie heeft gezegd dat je het papier niet mag draaien? Zo verbind je met één lijn alle punten. En waarom zou je eigenlijk een pen gebruiken? Wil je die puntjes verbinden zonder lijnen,’ zei hij. Hij pakte het papier op en maakte er een propje van. ‘dan doe je het toch gewoon zo?’
En dan is daar natuurlijk nog mijn manier om iets te doen met negen stippen op een blaadje. Weer een beetje terug in mijn comfort zone.
De kunst van 